Engagement en meesterschap in cultuureducatie

Engagement en meesterschap, deze twee begrippen stonden vorige week centraal op de Vlaamse dag van de cultuureducatie. Vanuit je meesterschap, je professie als leraar, kunstenaar, wetenschapper of filosoof ben je betrokken bij de leerling, de school, de culturele instelling, de maatschappij. Andersom bouw je vanuit engagement, vanuit passie, aan je meesterschap als leerkracht, educatiemedewerker, kunstenaar, theatermaker, filosoof,… We adviseerden onze Vlaamse collega's van CANON Cultuurcel over de samenstelling van hun programma en waren er present.

Gevraagd naar haar betrokkenheid vertelde Joke Schauvliege, de Vlaamse cultuurminister, dat zij zoveel mogelijk mensen in gezinsverband aan cultuur wil laten deelnemen. Zij riep daarvoor speciaal de Kunstendag voor Kinderen in het leven. Iedereen tot 12 jaar kan die dag met ouders, grootouders, broers en zussen bij kunstenorganisaties en cultuurcentra kennismaken met kunst van allerlei aard. De Kunstendag past daarmee prima in de beleidslijn Groeien in cultuur die Schauvliege samen met haar onderwijscollega Pascal Smet heeft ingezet. Voor iedereen boven de 18 jaar is er het vervolg, Doorgroeien in cultuur. En zo zet ook Vlaanderen in op de culturele levensloop.

De projecten van the Reader Organisation bestrijken ook de gehele levensloop. Jane Davis, bevlogen initiator van deze organisatie, wil meer mensen aan het lezen krijgen en zo op allerlei fronten een leesrevolutie teweeg brengen. Voorlezen en hardop lezen hebben volgens Davis positieve effecten op de individuele en sociale ontwikkeling van deelnemers. Maar waar het haar vooral om gaat is dat mensen plezier in lezen hebben. Het Vlaamse ministerie, onder de indruk van de resultaten van haar aanpak, wil ook graag in Vlaanderen op deze manier gaan werken. En zo mensen via lezen inzicht laten verkrijgen in hun eigen leven en weerbaarder maken.

Koen van Mechelen was er ook. Op onnavolgbare wijze sprak deze oude bekende van onze Dag van de cultuureducatie over zijn projecten op het snijvlak van kunst, maatschappij en techniek. Hij had het over zijn CosmoGolem, een houten reus die symbool staat voor helper, redder, steun en toeverlaat voor kinderen en jongeren. In het lege hart van de reus kunnen kinderen en jongeren hun opgeschreven hartenkreten, wensen en dromen kwijt. Van Mechelen droomt op zijn beurt dat er CosmoGolem-beelden over de hele wereld komen te staan om kinderrechten een gezicht te geven.

De Vlaamse dag heeft mij en mijn collega's aan het denken gezet over meesterschap en engagement voor kunst- en cultuuronderwijs. In scholen en cultuurinstellingen kom ik sterk betrokken icc'ers, leerkrachten, opleiders, kunstenaars en educatiemedewerkers tegen. Maar zorgt hun betrokkenheid, hun engagement als vanzelfsprekend ook voor meesterschap? En andersom, draagt meesterschap bij aan engagement?

Voor meer discussie over meesterschap en engagement voor kunst- en cultuuronderwijs, zie het Netwerk Cultuureducatie en het Netwerk Amateurkunst op LinkedIn.